Biblioteka Publiczna

ARCHITEKTURA

Idea

„Człowiek potrzebuje do życia ogrodów i bibliotek” - Cyceron

Ogród - dla ciała

Ogród zaprojektowany w formie sadu i grządek ma przynosić plon. By tak się stało musi być pielęgnowany przez człowieka. Aby właściwie zajmować się ogrodem człowiek musi posiąść wiedzę na jego temat. Zadbany ogród będzie się maił wiosną, a jesienią odwdzięczał plonem. Większość roślin zasadzonych w ogrodzie ma przynosić pożytek. Jabłonki w sadzie oprócz cienia mają dawać owoce, grządki - warzywa, rabaty – kwiaty. Łąka kwietna w sadzie oraz rabaty z kwitnącymi roślinami będą pożyteczne dla owadów. Każdy może tu przyjść i dać coś od siebie, a przy okazji zawiązać nowe znajomości, wymienić się doświadczeniami - odpocząć. Mamy nadzieję, że takie miejsce oprócz ogrodowych zbiorów przyniesie również plon w relacjach społecznych.

Biblioteka – dla ducha

Biblioteka jest idealnym miejscem dla człowieka ciekawego i poszukującego. Jedni przyjdą tu poszukiwać odpowiedzi na nurtujące ich pytania, niektórzy nowych wrażeń, inni po prostu z chęci spędzenia czasu pożytecznie. Bez względu na powód wszyscy, którzy się tu znajdą mają poczuć się w niej swobodnie, naturalnie - jak u siebie. Chcemy aby zaprojektowana przez nas przestrzeń dawała takie poczucie. Swobodę uzyskaliśmy przez różnorodną, przenikającą się przestrzeń, naturalność przez użycie drewna na elewacji i w wykończeniu wnętrza, swojskość poprzez rośliny doniczkowe, zasłony i tapicerkę – jak w domu.

Forma

Budynek biblioteki

Zewnętrzna forma biblioteki jest współczesną interpretacją rozpoznawalnego przez każdego archetypu domu - „dachu nad głową”. Inspiracji do jej przekształceń dostarczył jeden z elementów otaczającej zabudowy - kierunek kalenicy dachu sąsiedniego kościoła. Forma budynku biblioteki powstała więc wskutek „skrzywienia” jego kalenicy do kalenicy kościoła przy jednoczesnym pozostawieniu głównej bryły budynku na liniach zabudowy określonych w planie zagospodarowania. To „skrzywienie” wykorzystano również do ukształtowania przestrzeni wewnątrz budynku. W zewnętrznej bryle umieszczono wewnętrzną, obróconą zgodnie z kierunkiem kalenicy dachu. Skrzywiona w ten sposób przestrzeń mieści salę biblioteczną i salę spotkań. Dzięki temu we wnętrzu biblioteki powstały ciekawe, przenikające się przestrzenie, od południa na całą wysokość budynku, od północy do wysokości pierwszego piętra. Te wysokie pustki umożliwiają oświetlenie naturalnym światłem sali z księgozbiorem znajdującej się na kondygnacji podziemnej. Dzięki tym prześwitom przestrzeń sali biblioteki mimo, że usytuowana na dwóch kondygnacjach (na poziomie 0 i -1) zachowuje jednoprzestrzenną całość. Takie rozwiązanie przyczynia się również do lepszej, naturalnej wentylacji sal bibliotecznych. Konsekwentnie przeprowadzony pomysł umieszczenia bryły w bryle umożliwił zaprojektowanie funkcjonalnych stref, które mogą działać niezależnie od siebie. Powstałe w ten sposób obszerne, nieregularne hole będą służyć do organizowania spotkań integracyjnych i wystaw. Umieszczenie schodów z windą bezpośrednio przy wejściu głównym, umożliwia bezkolizyjną komunikację pomiędzy poszczególnymi kondygnacjami. Z myślą o osobach niepełnosprawnych zaprojektowano windę przy każdym z dwóch pionów komunikacyjnych. Na pierwszym piętrze umieszczono salę spotkań, natomiast pomieszczenia, w których może być generowany hałas umieszczono w kondygnacji podziemnej. Te dodatkowe funkcje zaprojektowano tak, aby mogły działać niezależnie od biblioteki. Obszerne, wstęgowe przeszklenia ciągnące się na wysokość parteru łączą przestrzenie wnętrza z ogrodem. Ma to szczególne znaczenie w holu na parterze, który po rozsunięciu drzwi tarasowych otwiera się na zieleń ogrodu. Zgodnie z zapisami planu zaprojektowano budynek trzykondygnacyjny – z jedną kondygnacja podziemną i dwiema nadziemnymi, z wysokim dachem dwuspadowym o kalenicy na wysokości 12m od poziomu terenu. Budynek jest naturalny i neutralny, o przyjaznej, zapraszającej formie. Jego wygląd i wykończenie daje świadectwo troski o środowisko naturalne. Elewacje wykończone okładziną z desek cedrowych lub świerku syberyjskiego (niewymagających zabiegów konserwacyjnych), będą z biegiem lat szlachetnie patynować w kolorze srebrzystym. Porośnięty roślinnością ekstensywną dach zielony będzie miał swój znaczny udział w polepszeniu mikroklimatu otoczenia. Docenią to szczególnie mieszkańcy wyższych pięter sąsiedniej zabudowy. Dach zielony tak jak ogród będzie się zmieniał w zależności od pory roku. Przez swoją formę i zastosowane rozwiązania budynek manifestuje otwartość i gotowość na zmiany.

Otoczenie

Otoczenie, w którym znajduje się budynek biblioteki, podzielono na dwie części. Ta w bezpośrednim sąsiedztwie budynku jest uporządkowana - nawiązuje do uszeregowanych regałów książkowych w bibliotece. Porządek uzyskany regularnym układem nawierzchni dodatkowo podkreślają luźno rozmieszczone drewniane ławki oraz pasy rabat z kwiatów i traw. Druga strefa jest bardziej swobodna, zaprojektowana w formie sadu i ogrodu społecznego. W tej swobodzie zaznacza się jednak porządek w postaci szpalerów drzew owocowych i grządek ogrodowych. W związku z tym, że inwestycja powstanie na osiedlu Majowym otoczenie biblioteki w założeniu ma się maić w sensie dosłownym. Dlatego oprócz drzew owocowych, w ogrodzie pojawią się kwieciste połacie łąkowe i inne rośliny kwietne. Zrezygnowaliśmy z ogradzania terenu. Miejsca parkingowe zlokalizowaliśmy poza terenem działki, w pasie drogowym. Przy wejściu głównym do budynku zarezerwowaliśmy dużo miejsca na stojaki rowerowe. Ma to podkreślić rolę biblioteki jako miejsca otwartego i integrującego głównie lokalną społeczność. Nieregularnymi, wyłożonymi drewnianymi deskami ścieżkami można wejść do ogrodu-sadu, minąć scenę amfiteatru położoną pomiędzy drzewami, przysiąść na podestach, lub od razu dojść do budynku. W sadzie oprócz drewnianej ścieżki nie ma innych wytyczonych ciągów komunikacyjnych. Można się będzie w nim przechadzać bez ograniczeń. Luźno rozmieszczone wzniesienia, oddzielające od ruchu ulicznego, obsadzone roślinami łąkowymi mają zachęcać do piknikowania na kocu. Południowo-wschodnią część ogrodu przeznaczono na grządki, które będą mogli uprawiać okoliczni mieszkańcy. Przewodnią ideą ogrodu-sadu jest jego niedookreśloność, projekt jest tylko początkiem pewnego procesu, który będzie kontynuowany przez lokalną społeczność sprzyjając jej integracji. Tu takim elementem aktywizującym mieszkańców mogłaby być możliwość wykonania własnych mebli ogrodowych, szczególnie przy ogrodzie społecznym (altanki na narzędzia, kompostowniki, inspekty, itp.). Do ich zaprojektowania będzie można zaprosić studentów szczecińskich uczelni artystycznych.

© 2021 GPA s.c. Gniewosz Puchalska Architekci